#
114
Afghanistan
Met special guest:
Nu de Taliban weer paraderen in de straten van Kabul, vult de gezichtsbedekkende kleding het straatbeeld. Maar een blik in de ogen van nikabdragende vrouwen vertelt je weinig over hun leven, over hun dromen en over hun angsten. Zij worden gereduceerd tot paren van mysterieuze ogen en met zo’n smal frame draait de beeldvorming op volle toeren.
En gek genoeg werkt het met Afghanistan als land precies zo. De nieuwsfilter die ons baarden, bommen en boerka’s voorschotelt, doet geen recht aan de onmetelijke schoonheid van dit land. Machtige zoveelduizenders torenen uit boven verlaten valleien met kraakheldere rivieren. Het is een reisgids waarin alle tekst zwartgelakt is. Met als kop: “Geloof ons, het is hier prachtig. Maar doe maar even niet. Hopelijk tot snel”. En dat hopen wij ook.
Paspoortje
Oppervlakte: 15 keer Nederland.
Ongeveer net zo groot als: Myanmar.
Aantal inwoners: 42 miljoen.
Hoofdstad: Kaboel.
Andere steden: Herat, Mazar-i-Sharif, Kandahar.
Valuta: Afghani.
Religie: Overwegend soennitisch.
Taal: Dari en Pasjtoe.
Meest voorkomende achternamen: Habibullah, Sayyid, Mullah, Ahmadi, Qurban.
Vlag: Ligt er aan wie je het vraagt. Drie verticale banen zwart, rood, groen, of een witte vlag met in het zwart de Sjahada.
No items found.
Kroegfeitjes 🍻
Zin in meer random kroegfeitjes? Check dan onze feitjesgenerator.
Arnie
Na 2001 werd Afghanistan blootgesteld aan allerlei westerse invloeden. Eén van de gevolgen was dat Arnold Schwarzenegger een rolmodel werd voor veel Afghaanse mannen, en bodybuilding heel populair werd. En dat heeft ze geen windeieren gelegd. Afghaanse bodybuilders horen nu bij te top van de wereld.
Buzkashi
Buzkashi is dé nationale sport van Afghanistan. Twee teams van ruiters proberen hierbij een geitenkarkas in elkaars doel te droppen. Juist.
Boeddha's van Bamyan
Afghanistan was ooit boeddhistisch, en in de 6e eeuw na christus werden bij Bamyan twee gigantische boeddhabeelden uitgehakt in een zandstenen klif: de boeddha's van Bamyan. Ze hebben eeuwenlande moslimoverheersing overleefd, tot de Taliban ze in 2001 kapotschoten. Het waren met 55 en 38 meter hoog de grootste staande boeddhabeelden ter wereld.
Hippie trail
Je kan het je bijna niet voorstellen, maar Afghanistan was in de jaren '60 en ' 70 een liberaal en progressief land. Het trok dan ook veel buitenlandse toeristen aan. Het was een topbestemming langs de hippie trail, niet om de laatste plaats vanwege de fantastische hasj die je er kan krijgen.
Het meisje met de groene ogen
In de jaren '80 maakte Steve McCurry in Afghanistan voor National Geographic de beroemde coverfoto van het meisje met de groene ogen. Ze werd wereldberoemd, maar niemand wist wie ze was en wat er van haar geworden was. In 2002 reisde McCurry terug naar Afghanistan om haar te zoeken, met succes. Ze bleek Sharbat Gula te heten en had de foto zelf nooit gezien, en wist niets van de cultus rondom haar persoon.
Vlaggenparade
Geen enkele vlag is in de 20e eeuw zo vaak veranderd als die van Afghanistan: liefst 19 keer.
Afghtajkistan
Er wonen meer Tajik in Afghanistan dan in Tajikistan. Tien tot vijftien miljoen Afghanen zijn Tajik; in Tajkistan wonen er zo'n 9 miljoen. Da's leuk he.
Herat, we have a problem
Pashto is de vierde taal die ooit in de ruimte werd gesproken. De Afghaan Abdul Ahad Mohmand was de eerste en enige Afghaan in de ruimte. Hij was de vierde moslim in de ruimte en de eerste die de Koran meebracht en daaruit citeerde. Hij vloog met de Sovjets mee trouwens.
Fatbikes in Kaboel
Buiten Afrika is Afghanistan het jongste land ter wereld. Mensen zijn er gemiddeld 20 jaar. Meer dan 60% van de bevolking is jonger dan 25. Dat zijn veel fatbikes op straat.
Khanzir, het enige varken
Varkens zijn haram en komen niet voor in Afghanistan. Behalve Khanzir (dat betekent varken). Hij kreeg een mooi plekje in de dierentuin van Kaboel en werd een populaire attractie vanwege zijn unieke status. Niemand weet hoe het sinds de machtsovername door de Taliban is met Khanzir.
Fluctuerende markten
Afghanistan staat bekend om de productie van opium. In 2021 was het land nog goed voor 90% van de wereldwijde opiumteelt. Toen kwamen de Taliban - rijk geworden door de opiumsmokkel - en die maakten korte metten met deze markt. In het eerste jaar na de machtsovername daalde de productie met 95%.
Kostbaar pigment
Afghanistan is onlosmakelijk verbonden met de winning van lapis lazuli, een fel blauwe edelsteen. Daaruit win je het pigment ‘ultramarijn’, lange tijd de duurste kleurstof ter wereld. Je kent het misschien ook uit het schilderij Meisje met de Parel, van Johannes Vermeer.
Bijnamen
Afghanistan zag vele rijken komen en gaan. Zijderoute, pogingen tot verovering, alles kwam langs. Het leverde Afghanistan de bijnaam “the roundabout of the ancient world” op. Al die rijken die Afghanistan probeerden te veroveren of koloniseren kwamen van een koude kermis thuis. Dus volgt bijnaam nummer twee: “the graveyard of empires”.
No items found.
Tips 💡
Flee
Kijktip
Tip van een luisteraar: deze geanimeerde documentaire over Amin, die tijdens de oorlog tussen Afghanistan en de Sovjet-Unie naar Denemarken vluchtte.
Bekijken
Writing Hawa
Kijktip
Tipje van Jonas: een aangrijpende documentaire over een Afghaanse moeder en dochter. De dochter is journalist en filmmaker en helpt haar moeder een bedrijfje op te starten. Maar dan trekt de VS zich terug, met alle gevolgen van dien.
Bekijken
Onze man bij de Taliban
Kijktip
Sinds de machtsovername van de Taliban, is er weinig verslaggeving vanuit Afghanistan. Gelukkig is daar Thomas Erdbrink, die juist wel besloot om er een kijkje te nemen en deze prachtige documentaire maakte.
Bekijken
Afghanistan: The Wounded Land
Kijktip
Vierdelige documentaire over de recente geschiedenis van Afghanistan. Van Koninkrijk, via Sovjetinvasie en Taliban naar de NAVO-tijd, met voice-over van niemand minder dan Khaled Hosseini.
Bekijken
De Grote Podcastlas en De Speld presenteren: de betrouwbaarste landengids aller landengidsen!
- Een satirische blik van alle landen van de wereld
- Het perfecte cadeau voor wereldreizigers
Vriend van de show 🎙
Je kunt De Grote Podcastlas steunen als vriend van de show. Voor slechts 2,50 euro per maand of 27,50 per jaar kun je ons steunen om onze podcast te blijven maken.
Ons groepje vrienden van de show is inmiddels groter dan het inwonertal van Vaticaanstad!
Ons groepje vrienden van de show is inmiddels groter dan het inwonertal van Vaticaanstad!
Bekijk ook eens 👀
Ga direct door naar één van onze overige afleveringen
