Feitje genereren..
FEIT:
Jemen
UAS, UAS!
Geen lang leven beschoren, maar wel echt bestaan: van 1958 tot 1961 bestonden de Verenigde Arabische Staten. Een pan-Arabische joint venture van Egypte, Syrië en Noord-Jemen.
Djibouti
Dictator much
Sinds de onafhankelijkheid in 1977 heeft Djibouti slechts 2 leiders gehad. Eerst Hassan Gouled Aptidon en sinds 1999 zijn neef Ismaïl Omar Guelleh oftewel IOG. Hij werd in 2018 met 87% van de stemmen herkozen en op 9 april 2021 zelfs met 97,4% van de stemmen. "Democratisch"
Verenigde Arabische Emiraten
Emirati paspoort
Het paspoort van de VAE is met afstand het krachtigst van de hele Arabische Wereld. Ze staan op nummer 15, dan pas gevolgd door Qatar op plek 53. Dat betekent dat VAE'ers overal meer welkom zijn of makkelijker visa kunnen aanvragen dan hun Arabische streekgenoten. Wat wil je, ze zijn vrienden met China, Frankrijk, India, Israël, Pakistan, Rusland, Saudi-Arabië én de Verenigde Staten.
VK: Schotland
Silicon Glen
In de jaren ‘80 en ‘90 was de regio Edinburgh-Glasgow een heus techwalhalla. Ze maakten heel veel, maar het mooiste wapenfeit is dat tweederde van de pinautomaten destijds gemaakt werd in Dundee.
Grenada
God Save the Queen
In 1979 vestigde Maurice Bishop een communistische staat op Grenada. Ze bleven wel lid van het Gemenebest, en daarmee werd Grenada de enige communistische monarchie ooit.
Zambia
Refugees welcome
Toen witte boeren het Zimbabwe van Mugabe werden uitgekickt, ontving Zambia ze met open armen. Met hun kennis en kapitaal gaven ze de Zambiaanse landbouw een grote impuls. In Zimbabwe gebeurde het tegenovergestelde.
Armenië
Ararat
De berg Ararat is onlosmakelijk verbonden met de Armeense identiteit. Volgens de bijbel strandde hier de ark van Noach na de zondvloed. De berg wordt afgebeeld op het muntgeld en is naamgever van ongeveer alles. Het is ook geen kinderachtig bergje: met 5.137 meter is het de hoogste berg van Turkije. Wait, what? Ja, de berg ligt tegenwoordig op Turks grondgebied. Vanuit Yerevan heb je er wel een prachtig uitzicht op.
Noord-Holland
Dutch Woke Basketbal
Er is een sport uitgevonden in Noord-Holland, dat is Korfbal. Volgens het officiële verhaal maakte de Amsterdamse leraar Nico Broekhuysen in 1902 tijdens een bezoek aan het Zweedse Nääs kennis met ringboll, een balsport waarbij gemengde teams met jongens en meisjes probeerden een bal te gooien door een ring op drie meter hoogte. Terug in Amsterdam paste hij de regels naar behoeven aan en introduceerde het spel onder zijn leerlingen. In 1920 en 1928 was het een zogenaamde Demonstratiesport op de Olympische Spelen.
Mongolië
Przewalski
De 'ontdekker' het przewalskipaard, meneer Nikolaj Przjevalski, leek sprekend op Jozef Stalin. Veel mensen dachten dat hij Stalins vader was.
Burkina Faso
Verse croissantjes voor iedereen
Thomas Sankara had als doel: een Burkina Faso dat volledig zelfvoorzienend is qua voedsel. Niet alleen de landbouw ging op de schop; hij vormde de bevoorradingswinkel van het leger in Ouagadougou om tot een openbare supermarkt - de eerste in Burkina Faso.
San Marino
David tegen Goliath
De voetballers van San Marino staan steevast laatste op de FIFA-wereldranglijst. Wel een beetje oneerlijk, want ze hebben meestal sterkere tegenstanders dan hun concurrenten in de onderste regionen van die lijst in de Caraïben en Oceanië en halen daardoor minder makkelijk punten. Ze wachten al 20 jaar en bijna 150 wedstrijden op een overwinning.
Slowakije
Slovensko
De verwarring met Slovenië is hardnekkig. Helemaal omdat Slowakije in het Slowaaks wordt aangeduid als Slovensko. De vlag is ook nog eens bijna identiek. Niet verwonderlijk dus dat Sloveense en Slowaakse ambassades regelmatig afspreken om post uit te wisselen.
Roemenië
Soep en soep
Roemenen zijn dol op soep. Zo dol dat ze er twee woorden voor hebben: supă en ciorbă. Supă is zoeter en minder rijk gevuld dan het zuurdere zusje ciorbă.
Irak
Vastgoedmagnaat
Koning Nebukadnezar II van Babylon was een grote speler. De Isjtarpoort (te bewonderen in het Pergamommuseum in Berlijn), Ziggoerat (de inspiratie voor het bijbelverhaal over de toren van Babel) en de hangende tuinen van Babylon zijn allemaal van zijn hand. Hij hield dus nogal van megalomane bouwprojectjes. 95% van de archeologische vondsten in Babylon bestaat uit stenen met zijn naam erop. Hij heeft dus bijna de hele stad herbouwd.
Sao Tomé en Principe
Sao Tomé en eh.. watte?
Volgens quizjeswebsite Sporcle is Sao Tomé & Principe het minst bekende land ter wereld. Luister dus vooral even de aflevering!
Equatoriaal-Guinea
BNP op wielen
De zoon van president Obiang is in Zwitserland en Frankrijk veroordeeld voor corruptie. Hierbij werd zijn autocollectie in beslag genomen, bestaande uit 25 supercars ter waarde van 25 miljoen euro. Er zaten zelfs Lamborghini’s bij waar er maar negen van zijn gemaakt.
Soedan
Bir Tawil
Bir Tawil, ongeveer zo groot als Limburg, is het enige stukje land dat niemand wil hebben. Een erfenis uit de koloniale tijd. Samenvatting: als je Bir Tawil opeist, doe je afstand van een ander stuk land dat veel gunstiger ligt.
Flevoland
Wilhelminee
Als het aan de Zuiderzeese vissers had gelegen was Flevoland er nooit gekomen. Maar ook iemand anders was tegen: koningin Wilhelmina. Zij vreesde dat de Hollandse Waterlinie niet snel genoeg in werking zou kunnen treden als de Zuiderzee geen open zee meer was.
Saint Kitts & Nevis
Bye bye Anguilla
In de jaren '60 werden St. Christopher (Kitts), Nevis en Anguilla samen een onderdeel van het Britse Rijk. Dat vond Anguilla maar niets. Ze stapten eruit en verklaarden zich onafhankelijk. De Britten vonden dat maar niets, grepen in en gaven het een andere status binnen hun rijk. 15 jaar later werden St. Kitts & Nevis onafhankelijk land. Anguilla is tot op de dag van vandaag nog steeds Brits.
Chili
Groots denken
Middenin de Atacamawoestijn staat een reusachtige linkerhand, La Mano del Desierto. Hij is ontworpen door Mario Irarrazabal, die eerder een gelijksoortige rechterhand liet bouwen. Die staat in Uruguay.
Belize
CARICOM
Belize is economisch sterk gericht op de Caraïben. Het is dan ook het enige Centraal-Amerikaanse land dat lid is van CARICOM, zeg maar de EU van de Caraïben.
Qatar
Een parel van een uitvinding
In the olden days leefde praktisch de hele Perzische Golf van de parelvisserij. Totdat een Japanner, Kokichi Mikimoto, erin slaagde om parels te kweken. Toen was het gedaan met de pareleconomie.
Panama
Plastic bottle village
In de toeristische archipel Bocas del Torro staan een paar wel heel bijzondere gebouwen. De Canadees Robert Bezeau heeft in zijn leven miljoenen petflessen uit de oceaan gevist en bouwt daarmee nu plastic bottle village, om bewustzijn over afval te vergroten.
Cambodja
Horrormuseum
De oude gevangenis Tuol Sleng is nu een museum. Er worden foto's tentoongesteld van de martelpraktijken van de Rode Khmer en er is een landkaart van Cambodja gemaakt met de schedels van de slachtoffers. Het kan zijn dat je na een bezoekje wat slachtofferhulp kan gebruiken. Gezinnen met kinderen wordt afgeraden om het museum te bezoeken.
Costa Rica
Plof
Dat hoor je om de haverklap als je in een hutje slaapt in de Costa Ricaanse natuur. Luiaarden klimmen namelijk graag in bomen, maar als ze in slaap vallen donderen ze wel eens naar beneden.
Senegal
Westpunt
Dakar is naast de hoofdstad van Senegal ook het meest westelijke puntje van het Afrikaanse vasteland.
Japan
Rome en Tokio
Er zijn op politiek vlak veel overeenkomsten tussen Japan en Italië. Beide waren de slechteriken in WOII, beide kenden sindsdien een Wirtschaftswunder, beide hebben waanzinnig veel regeringen/premiers gehad sinds die tijd. En beide zijn wereldberucht om hun georganiseerde misdaad.
Maleisië
Buitengesloten
In Maleisië wonen veel Chinezen, maar in Singapore verhoudingsgewijs nog veel meer. Dat was precies de reden waarom Singapore aanvankelijk niet welkom was toen de andere Maleise staten zich verenigden. Toen In Singapore een socialistische revolutie dreigde, was het voor Maleisië kiezen tussen twee kwaden: een socialistische buur of een Chinese meerderheid. Ze kozen voor het laatste, maar het huwelijk was van korte duur. Na 2 jaar vol etnische spanningen werd Singapore weer overboord gegooid.
Colombia
Bier en Tejo, jalalala
Tejo is een spel dat ze alleen in Colombia spelen. Spelers gooien metalen schijven door de kamer en proberen pakjes buskruit te raken die vastzitten op een kleioppervlak. Als je raak gooit: klein knalletje. Gaat vaak gepaard met veel cerveza.
New York City
Back to the oldskool, back to the roots
Op 11 augustus 1973 organiseert de Jamaicaanse "DJ Kool Herc" een "Back to school jam" in het op 1520 Sedgwick Avenue in de Bronx. Dit feest geldt als de eerste hiphop party ooit.
Duitsland
Kaiser Wilhelm II
De Duitse keizer vluchtte aan het eind van de door hem verloren Eerste Wereldoorlog met zijn keizerlijke trein naar Nederland. Koningin Wilhelmina verleende hem asiel. Hij kwam te wonen in Kasteel Amerongen en later in Huis Doorn. Daar stierf hij in 1941.
Taiwan
Niet voor één gat te vangen
Het één-Chinabeleid van Beijing heeft nogal wat gevolgen voor de internationale burgerluchtvaart op Taiwan. Beijing verbiedt westerse luchtvaartmaatschappij namelijk om zowel op Taiwan als op het vasteland van China te vliegen. Maatschappijen moeten dus kiezen. KLM heeft daar een list op bedacht. Die richtten gewoon een dochter op, KLM Asia, speciaal voor vluchten naar Taiwan.
Argentinië
Aconcagua
De Andes associeer je misschien eerder met Peru en Chili, maar de hoogste top ligt toch echt in Argentinië. Met 6.961 meter is de Aconcagua de hoogste berg buiten Azië.
Luxemburg
Luxemburg
Luxemburgers houden hun Bourgondische erfgoed dichtbij. Luxemburg-Stad is de stad met de meeste Michelinsterren per hoofd van de bevolking. Restaurant Chiggeri heeft net geen Michelinster, maar wel de grootste wijnkaart ter wereld. Ze serveren 1746 verschillende wijnen.
Caïro
Caïro derby
Voetbalclubs Al-Ahly (uit Caïro zelf) en Zamalek (uit voorstad Gizeh) staan op eenzame hoogte in Egypte én in Afrika. De derby is dus de wedstrijd waar alles om gaat. En dus is het vaak een verhitte strijd. Vaak vliegen ze buitenlandse scheidsrechters in om te voorkomen dat binnenlandse scheidsrechters worden beticht van partijdigheid. In het seizoen 1971-1972 braken zulke hevige rellen uit dat de rest van de hele Egyptische competitie werd afgeblazen.
Servië
Loopt de ovenklok nou weer achter?
In 2018 hadden Servië en Kosovo ruzie over het elektriciteitsnet. Frequentiewisselingen zorgden ervoor dat elektronische klokken in heel Europa langzaam achter gingen lopen.
Estland
Rare jongens, die Aesti
De Esten worden voor het eerst genoemd door de Romeinse historicus Tacitus (1e eeuw na Christus) in zijn boek Germania. Daar wordt het gehele volk dat toen in de Baltische Staten woonde de Aesti genoemd en het land Aestingia.
Slowakije
Specialisatiesporten
Slowakije presteert niet onverdienstelijk op de Olympische Spelen, maar leunt wel zwaar op twee takken van sport. Op de Zomerspelen haalden ze 20 van de 32 medailles met kanovaren; op de Winterspelen haalden ze 7 van de 10 medailles met biatlon.
Maleisië
Mahathir Mohammed
Mahathir Mohammed was van 1981 tot 2003 premier en onder zijn leiding ontwikkelde Maleisië zich economisch razendsnel. Tijdens de Aziëcrisis in 1997 negeerde hij een beleidsadvies van het IMF en hij kreeg gelijk: in Maleisië sloeg de Aziëcrisis veel minder hart toe dan in omliggende landen. Het IMF gaf zijn fout later toe. Van 2018 tot 2020 keerde hij nog eens terug als premier. Hij is intussen 97 jaar.
Parijs
5 minute city
Parijs is een stad met voorzieningen op heel klein schaalniveau. Zo woont 94% van de Parijzenaars binnen de Périphérique op minder dan vijf minuten lopen van een bakkerij. Lijkt logisch, de rest van de wereld kan hier alleen maar van dromen.
New York City
Geen brede definitie
Een Broadway theatre is pas een Broadway theatre als het 500 zitplaatsen of meer heeft en geografisch gelegen is tussen 41st Street en 54th Street en tussen 6th en 8th Avenue in Manhattan. Er zijn er maar liefst 41. Dit deel van Broadway staat bekend als het Theatre District.
Oostenrijk
Spionagehoofdstad
De neutrale status van Oostenrijk in de koude oorlog maakte Wenen de spionagehoofdstad van de wereld. Het was een publiek geheim dat het er wemelde van KGB- en CIA-agenten. Je kan in Wenen ook spionagetours volgen: rondwandelingen, die je langs allerlei plekken voeren waar verhalen over spionage te vertellen zijn. Wenen is ook nu nog een strategische stad voor inlichtingendiensten.
Parijs
1973
Ben je geboren in het jaar 1973? Dan kom je uit hetzelfde jaar als de Tour Montparnasse, het Sydney Opera House, het WTC van New York City, én Hoog Catharijne. Een architectonisch jaar waar veel mensen met gemengde gevoelens op terugkijken.
Moskou
Europa's grootste
Moskou is qua inwoners de grootste stad die geheel in Europa ligt. Dat laatste moet je erbij zeggen, anders gaat Istanboel er met de prijs vandoor.
Zuid-Korea
Squid Game
De Netflix-serie Squid Game zorgde voor een enorme toename aan interesse voor de Koreaanse taal. Op Duolingo werd Koreaans plotsklaps de snelstgroeiende taal op het platform.
Zeeland
Sterren tellen
Zeeland heeft de meeste sterrenrestaurants per hoofd van de bevolking. Ze hebben zelfs een driesterrenrestaurant.
Zambia
Place your bats
Kasanka NP in Zambia is de plek waar jaarlijks de grootste zoogdierenmigratie ter wereld plaatsvindt. Meer dan 10 miljoen vleermuizen komen daar snoepen van de vruchten die verschijnen na de eerste grote regenval van het seizoen.
Londen
Bal over!
The Hackney Marshes is een gigantisch openbaar park, waar 88 amateurvoetbalvelden naast elkaar liggen. Meer dan waar ook ter wereld. Vroeger waren het er zelfs 120.
Ivoorkust
Ponso
Op een eilandje voor de kust woont chimpansee Ponso, helemaal alleen nadat de rest van zijn familie om onverklaarbare redenen is overleden. Hij staat bekend als de eenzaamste chimpansee in de wereld. Vrijwilligers doen er alles aan om hem in leven te houden.
Tadzjikistan
Met ov zonder
In Tadzjikistan is veel aandacht voor post-Sovjet nationaal besef. De nieuwste trend: Russische verwijzingen verwijderen uit achternamen. De president, Emomali Rahmon is geboren als Rahmonov. Veel Tadzjieken volgen.
Caïro
Koude kermis
Heb je je ooit afgevraagd wat voor mooie schatten er in de grote piramides zitten? Om je even uit een droom te helpen, die zijn er niet echt. De meeste Egyptische kostbaarheden werden ergens anders gevonden, de piramides zijn grotendeels massief met af en toe een lege kamer.
Barbados
Segway Polo
Barbados behoort tot de wereldtop in Segway Polo. Ja, dat bestaat dus.
Denemarken
Dyrehavsbakken
Dyrehavsbakken, net iets buiten Kopenhagen, is het oudste pretpark ter wereld. Het stamt uit 1583. Het op twee na oudste pretpark ter wereld staat overigens ook in Kopenhagen: Tivoli Gardens.
Utrecht
Paus Nederlandus de Enigus
Adriaan Floriszoon Boeyens is de enige Nederlandse paus in de geschiedenis. En dat in een behoorlijk rumoerige tijd vol schisma's (protestantisme), corruptie (Vaticaan) en vriendjespolitiek (Di Medici, Erasmus en Karel V). Ze zouden een serie over hem moeten maken.
Servië
Wederopbouw part #44
Belgrado is in militair opzicht een gewilde stad. In totaal werd de stad 44 keer verwoest in oorlogstijd.
Barbados
Pidgin
Een pidgintaal is het voorstadium van een creoolse taal: een gesimplificeerde versie van een verbindingstaal (bijv. Engels of Frans). Soms levert een pidgin ook weer terug aan de verbindingstaal zelf. De uitspraak "long time no see" is hier een voorbeeld van.
San Marino
Snel, sneller, snelst
Ondanks de bedenkelijke reputatie als voetballand, had San Marino lange tijd het record voor de snelste goal in een WK-campagne. In 1993 lag de bal na 8,3 seconden in het net, nota bene tegen Engeland. Ze verloren daarna wel met 1-7. In 2016 heeft België het record overgenomen: die scoorden nog 0,2 seconden sneller, tegen Gibraltar.
Kazachstan
Het Aralmeer, een van 's werelds grootste ecologische rampen
Het Aralmeer, ooit twee keer zo groot als België, is voor 90% opgedroogd. De Sovjets besloten dat het een goed idee was om in Oezbekistan katoen te gaan telen en om daar een hoop rivieren voor af te tappen.
Albanië
Albanese olie
In Albanië ligt het grootste olieveld van continentaal Europa. Albanese bitumen zijn van hoge kwaliteit en worden veel toegepast in asfalt over de hele wereld.
Taiwan
Chipmonopolie
De Taiwan Semiconductor Manufacturing Company, TSMC, produceert meer dan 60% van alle computerchips en 90% van alle zeer geavanceerde computerchips ter wereld. De beurswaarde bedraagt rond de 600 miljard dollar. Dat staat ongeveer gelijk aan het bruto nationaal product van België.
Limburg
Burgemeester Damenpark
Pinkpop vond vroeger plaats op een sportpark in Geleen. Toen dat sportpark werd verbouwd, week Pinkpop uit naar een andere locatie. Tijdens de verbouwing werd de tribune extra ver van het veld gebouwd, zodat er meer ruimte zou komen voor Pinkpop. Alleen kwam Pinkpop nooit terug. En dus is er nu in Geleen een sportpark waarvan de tribune idioot ver van het veld staat.
Marshalleilanden
Crypto
Op de Marshalleilanden kun je met de Amerikaanse dollar betalen, maar ook met de Sovereign: de nationale cryptocurrency. In 2018 werden ze het eerste land ter wereld met een officiële cryptomunt.
New York City
Jij kent ze allemaal
Van de top 10 meest gefilmde plekken ter wereld, zijn er 7 in New York City.
New York City
Divers
New York is taalkundig de meest diverse stad ter wereld, met zo’n 800 talen. Niet gek: meer dan één op de drie New Yorkers is niet in de Verenigde Staten geboren.
Burundi
De ekte ekte bron van de Nijl
De Duitser Burkhart Waldecker ging in 1937 naar Afrika om de Nazi's te ontvluchten en zocht meteen naar de meest zuidelijke bron van de Nijl. En die vond hij! Hij plaatste er een klein stenen piramidetje als aandenken.
Tuvalu
Omnisport
Tuvalu doet sinds 2008 mee aan alle zomerspelen met een handvol atleten. Van specialisatie is in dit kleine land nauwelijks sprake. De hardlopers zijn meestal ook spelers van het nationale voetbalteam. Medailles leverde het nog niet op. Daarom organiseren ze ook hun eigen spelen, de Tuvalu Games. Daarbij nemen de verschillende eilanden het tegen elkaar op in een soort nationale sportdag.
Estland
Peipsimeer
Op de grens tussen Estland en Rusland ligt het Peipsimeer: het grootste grensmeer van Europa. De marketing van Coca-Cola krijgt er maar geen vat op.
Myanmar
Thanaka
De schors van de Thanakaboom kun je vermalen tot poeder en met water vermengen tot een beige pasta. Als je die op je wangen smeert, verjongt het je huid én beschermt het tegen de zon. Bonus: je kunt mooie figuurtjes tekenen in de pasta.
Noord-Brabant
De Eersteling
Er was eens een hoeve, die hoeve heette De Eersteling, naar aanleiding van het eerstgeboren kind van de toenmalige bewoners. De naam stond met gotische letters op de gevel. Omdat de gotische s veel gelijkenis vertoont met onze huidige f, werd de naam Eersteling in de volksmond verbasterd tot… Efteling. Tadaaa!
Zimbabwe
Karibameer
Het Karibastuwmeer in de Zambezirivier is, gemeten naar watervolume, het grootste stuwmeer ter wereld. Tijdens het onderwater zetten van het gebied, zijn tijdens Operatie Noach duizenden dieren van de verdrinkingsdood gered door parkwachters. Het enorme gewicht van het water zorgde al voor meer dan 20 aardbevingen van meer dan 5 op de schaal van Richter.
Jordanië
Opvang in de regio
In 1940 woonden er nog maar 300.000 mensen in Jordanië. Inmiddels zijn dat er 11 miljoen. Dat komt vooral omdat Jordanië enorme aantallen vluchtelingen heeft opgevangen uit buurlanden waar oorlog woedde.
Denemarken
Koning Blauwtand
Bluetooth is vernoemd naar koning Harald Blauwtand. Het Bluetooth-logo bestaat uit zijn initialen (H en B) in Noordelijke runentekens. De naam is gekozen omdat Harald in staat was verschillende volken en groepen in zijn rijk samen te laten werken.
Flevoland
Golden Urkring
Veel jongens op Urk krijgen een gouden oorbel met een plaatje rond hun tiende verjaardag. Vaak is het een schip, een zeemeermin, een vis of een kreeft. Maar het kan eigenlijk van alles zijn. De oorbel heeft van oudsher twee functies. Als een visserman kwam te verdrinken, en zijn lichaam spoelde aan, dan kon zijn familie met de waarde van zijn gouden oorbel zijn begrafenis betalen. En stel dat hij op een andere plek aanspoelde, dan was aan de insigne op de oorbel te herleiden waar hij vandaan kwam.
Sierra Leone
Feitje der feitjes
Sierra Leone is het rondste land ter wereld.
Japan
Samurechts
De meeste samoerai waren rechtshandig en daarom droegen ze hun katana aan de linkerkant. Ze bleven daarom aan de linkerkant van de weg om te voorkomen dat hun zwaarden en hun lichamen tegen elkaar botsten. Mensen bleven links lopen en rijden en daarom rijden ze in Japans ook links in plaats van rechts.
Bahama's
Onderwaterkloof
Tussen de eilanden van de Bahama's ligt een van de grootste onderwaterkloven ter wereld. The Great Bahama Canyon zou de Grand Canyon echt kleineren als ie boven water zou liggen. De bodem van de kloof is namelijk 4.000 meter diep. De kloof is 225 kilometer lang en gemiddeld 37 kilometer breed.
Bangladesh
Sheikh Hasina Wazed
Sheikh Hasina Wazed is de premier van Bangladesh. Ze is de langst zittende vrouwelijke staatsleider ooit.
Uruguay
Portuñol
In heel Uruguay wordt Spaans gesproken. Dat maakt het het kleinste land in Zuid-Amerika waar Spaans wordt gesproken als moedertaal. In de grenssteden in de buurt van Brazilië, wordt een vermenging van Portugees en Spaans gesproken, vaak in een jargon genaamd portuñol, uit de woorden português en español.
Sao Tomé en Principe
Bomen zijn relaxed
In 1988 classificeerden wetenschappers de bossen in Sao Tomé en Principe als de op één na belangrijkste voor biologisch belang van de 75 bossen van Afrika.
Ethiopië
Drama sells
De jaren '80 stonden in het teken van grote goededoelenacties. Live Aid trok het grootste tv-publiek ooit, Do They Know It's Christmas werd het best verkochte Engelse nummer ooit. Maar of dat de wereld ook echt zou redden?
Tanzania
Ngorongorokrater
De Ngorongorokrater is de grootste caldeira ter wereld, met een diameter van circa 20 kilometer. De krater heeft steile wanden, waardoor de dieren in het gebied niet deelnemen aan de circulaire migratie die de Serengeti zo kenmerkt. Door deze isolatie vertoont de leeuwenpopulatie in de krater een sterke inteelt.
Bhutan
Hebben er tabak van
Bhutan werd in 2005 het eerste land dat roken in het openbaar verbood.
New York City
Linksom of rechtsom?
De Self-Transcendence 3100 is officieel de langste marathon in de wereld met 4.988 kilometer. Maar niet zomaar. Renners lopen constant, hetzelfde rondje rond hetzelfde blok in Queens. Dit doen ze 5.649 keer. Het record is van een Finse postbode. Die liep in 40 dagen gemiddeld 123,559 kilometer per dag. Slechts 22 mensen hebben deze marathon ooit voltooid.
Irak
Kookkleitablet
De oude beschavingen in Mesopotamië waren, voor zover wij weten, degenen waren die het eerste schrift ontwikkelden. En dus komen uit deze regio ook de allereerste kookboeken ter wereld. Of nouja, boeken, het waren eigenlijk kleitabletten. Voordeel van kleitabletten: ze blijven lang bewaard. Dus we weten bijzonder veel over de Iraakse keuken van 5000 jaar geleden.
Oman
Grand Grand Mosque
De grootste (en mooiste) moskee van het land, de Sultan Qaboos Grand Mosque heeft een oppervlakte van zo'n 416.000 vierkante meter. Dat is 85% van Vaticaanstad.
Kirgizië
Trommeltsin
Boris Jeltsin werd ooit zo dronken dat hij tijdens een etentje met de Kirgizische president Akajev op diens kale hoofd ging trommelen met een lepel.
Noord-Holland
Zij kunnen er wel chocola van maken
Cacao is een van de schaarse gebieden waarop de haven in Amsterdam groter is dan concurrent Rotterdam. Jaarlijks komen er in de Amsterdamse haven 600.000 ton aan cacaobonen aan. In 2018 importeerde Nederland in totaal 1,1 miljard kilogram cacaobonen. Verreweg het meeste van de wereld.
Oostenrijk
Keizerlijke huisdieren
Tiergarten Schönnbrunn in Wenen bestaat sinds 1751 en is daarmee de oudste nog bestaande dierentuin ter wereld. Hobbyprojectje van de Habsburgse keizers in het gelijknamige Schloss.
Gabon
Bosolifanten en gorilla's
Twee derde van alle bosolifanten en een kwart van alle gorilla's ter wereld chillen 'm in de beschermde en dichte bossen van Gabon.
Algerije
Zij die niet op antwoord wachten
De Vandalen kwamen na de ineenstorting van het Romeinse Rijk helemaal vanuit Duitsland, via Frankrijk en Spanje, naar Noord-Afrika om daar het Vandaalse Rijk te stichten. Hebben niet zo’n beste indruk achtergelaten, grotendeels onterecht. Maar je kent dus het woord vandalisme vanwege hun plunderingen.
Armenië
Blokuur schaken
Armenië heeft een van de meeste schaakgrootmeesters per hoofd van de bevolking. Sinds het schooljaar 2011-2012 zijn schaaklessen verplicht op elke openbare school in Armenië, waarmee het het eerste land ter wereld is dat schaken verplicht stelt op scholen.
Hongkong
Rolkong
In Hongkong staat het langste overdekte roltrapsysteem van de wereld. Het is 800 meter lang en ongeveer 45 verdiepingen hoog. Dat is letterlijk een wolkenkrabber.
Ivoorkust
Winnaar van de geografie
Ivoorkust heeft geen natuurlijke beschutte havens langs de kustlijn. Daarom konden er lange tijd geen Europese permanente handelsposten gevestigd worden. Daarom was er ook, helemaal vergeleken met de buurlanden, relatief weinig slavenhandel.
Estland
Samen tegen de Russen
Het pro-Europese Estland, ooit Sovjetstaat, is het land dat per hoofd van de bevolking de meeste hulp heeft gegeven aan Oekraïne.
Armenië
Dubbele exclave
Azerbeidzjan heeft een exclave ten westen van Armenië: Nachitsjevan. Die exclave heeft op zijn beurt wéér een exclave, Karki, die in Armenië ligt. Daar wonen iets meer dan 100 mensen.
Mexico
Keizerlijk Mexico
Mexico is in de 19e eeuw twee keer kortstondig een keizerrijk geweest. Eerst in 1822, en daarna tussen 1862 en 1867, toen de Fransen het land bezetten en er een Habsburgse keizer op de troon hielpen.
Madagaskar
Covid organics
De Malagasische regering ontwikkelde een eigen drankje tegen corona: Covid organics. Deze tonicachtige kruidendrank werd op enorme schaal uitgerold om de bevolking te beschermen. Later ontwikkelde Madagaskar eigen pillen tegen corona: Pharmalagasy. Noch het drankje, noch de pillen werkten en corona hield flink huis in het land. Pas in 2022 ging de regering overstag en kwam er een vaccinatiecampagne op gang.
Estland
C'est nog niet echt land
Tussen het vertrekken van de Sovjets en het binnenvallen van de Duitsers in 1917, waren de Esten ongeveer een paar uur onafhankelijk.
Ierland
Jij bent Iers, ik ben Iers, we zijn allemaal Iers!
In 1890 woonde 40% van de in Ierland geboren mensen in het buitenland. Tegenwoordig claimen ongeveer 70 miljoen mensen wereldwijd Iers erfgoed of voorouders, best knap voor een landje met 5 miljoen inwoners.
Noord-Holland
Zaandam/-streek/-stad
De Zaanstreek stond lang bekend als de provisiekast van Nederland. Er hebben honderden windmolens gestaan. Op het hoogtepunt, rond 1720, waren er circa 600 molens gelijktijdig in bedrijf. Er was in Europa geen streek te vinden waar op zo'n kleine oppervlakte zoveel verschillende nijverheid te vinden was.
Liever alle feitjes op een rij? Klik dan hier.
Vriend van de show 🎙
Je kunt De Grote Podcastlas steunen als vriend van de show. Voor slechts 2,50 euro per maand of 27,50 per jaar kun je ons steunen om onze podcast te blijven maken.
Ons groepje vrienden van de show is inmiddels groter dan het inwonertal van Vaticaanstad!
Ons groepje vrienden van de show is inmiddels groter dan het inwonertal van Vaticaanstad!
Luister op 👂
Je vindt onze podcast terug op onderstaande platformen
