Aflevering #80 Papoea-Nieuw-Guinea

Met special guest:

In het spectrum van wereldse uitspattingen behoort Papoea-Nieuw-Guinea in alle opzichten tot het kleurrijkste uiterste. Geef de Papoea iets om te vieren en het resultaat schiet gegarandeerd je zintuigen overhoop. Ze zijn voor de wereld wat Word Art is voor Word: kleurrijk, veelzijdig, het zou cultureel erfgoed moeten zijn, maar met sommige onderdelen kom je anno 2024 écht niet meer weg.

‍

In Papoea-Nieuw-Guinea is het stil en luid. Hier geen snelwegen, boerenprotesten en tieners die TikTok-filmpjes afspelen in de stiltecoupé. Maar wél honderden talen, dwars door elkaar. En in de kakofonie van het regenwoud speelt de mens tweede viool. Boomkangoeroes, paradijsvogels, giftige slangen en dodelijke vogels maken hier de dienst uit. Dit is geen landje dat je zonder handschoenen moet aanpakken.

Paspoortje

‍

Oppervlakte: 11 keer Nederland.

Ongeveer net zo groot als: Zweden.

Aantal inwoners: 10 miljoen.

Hoofdstad: Port Moresby.

Andere steden: Lae, Mount Hagen, Arawa.

Valuta: Kina.

Religie: Bijna iedereen is christen.

Taal: Ruim 800 verschillende. Ze hebben daarom Engels en Tok Pisin heel hard nodig als lingua franca.

Meest voorkomende achternamen: John, Peter, Paul, David, James.

Vlag: Twee vlakken die diagonaal van elkaar gescheiden zijn. Linksonder is zwart, met daarin het Zuiderkruis; rechtsboven is rood, met daarin een paradijsvogel.

No items found.

Kroegfeitjes 🍻

Zin in meer random kroegfeitjes? Check dan onze feitjesgenerator.

Paradansvogel

Bijna alle soorten van de paradijsvogel zijn zo’n beetje endemisch op Nieuw-Guinea. Ze zijn bloedjemooi, maar hebben ook dansmoves om indruk te maken op las chicas. Die moves oefenen ze van tevoren, en ze zorgen dat hun dansplek aantrekkelijk en brandschoon is. Dan kunnen ze los en het vrouwtje beoordeelt of het allemaal wel in de maat is.

Beestenboelsmeltkroes

De diversiteit die de mens op Nieuw-Guinea heeft, bestaat ook onder de fauna. Maar liefst 8% van alle gewervelde diersoorten in de wereld woont op dit eiland.

Hallo, nootje!

Pandamus is een van de 840 Papoease talen. Het is een verzonnen taal die alleen gesproken wordt, en mag worden, tijdens het rapen van nootjes. Het spreken van normale talen zou de oogst schaden.

Vrouwonvriendelijk

Papoea-Nieuw-Guinea staat bekend als een van ‘s werelds onveiligste landen, vooral voor vrouwen. Het aantal mannen dat aangeeft wel eens iemand te hebben verkracht en te hebben deelgenomen aan een groepsverkrachting is schrikbarend hoog.

Talenknobbel

In Papoea-Nieuw-Guinea worden maar liefst 840 talen gesproken. Dat is 12% van alle talen in de wereld, op een oppervlakte zo groot als Zweden. 99% van elk denkbare combinatie van twee willekeurige Papoea’s spreekt niet dezelfde moedertaal.

Nieuwe Kleine Podcastlas?

Bougainville is een eiland dat door een burgeroorlog en referendum waarschijnlijk voor 2027 onafhankelijk gaat worden. Een nieuwe aflevering waard?

Carl Emil Pettersson

Deze Zweedse zeeman leed schipbreuk en spoelde aan op het eiland Tabar, ten noorden van Nieuw-Guinea. Daar woonde een stam die kannibalistisch zou zijn. Maar Pettersson werd niet opgegeten, sterker nog: hij trouwde met de dochter van de koning en werd later zelf koning van het eiland. Voor Astrid Lindgren werd Petterson de voornaamste inspiratie voor de vader van Pippi Langkous.

Monsieur Cannibale

Papoea's zijn kannibalen, toch? Nou... Er is spaarzaam bewijs dat kannibalisme op hele kleine schaal voorkwam bij een beperkt aantal groepen op Nieuw-Guinea. Maar de mythe is veel groter dan de werkelijkheid. Dat komt vooral door hoe de koloniale machten de verhalen over kannibalisme gebruikten om inheemse volkeren als minderwaardig te bestempelen. Hiermee verdedigden ze hun eigen barbaarse praktijken jegens deze volkeren.

Dat is dan twee meter schelpketting alstublieft

Voor 1933 werd er in Papoea-Nieuw-Guinea vooral betaald met schelpen in plaats van met geld. Sommige groepen gebruiken nog steeds schelpen als betaalmiddel. Je moet je trouwens niet voorstellen dat mensen daar rondlopen met portemonnees gevuld met allerlei schelpen van verschillende waarde. Ze maken lange kettingen van de schelpen, door er gaatjes in te boren en ze aan elkaar te rijgen. Een pak rijst kost bijvoorbeeld anderhalve armlengte schelpenketting.

Kaiser Wilhelmsland

Nieuw-Guinea was niet de meest geliefde kolonie van de westerse wereld. De Papoea's woonden vooral in het binnenland en waren zelfvoorzienend, dus daar was weinig handel mee te drijven of misbruik van te maken. En dus was er nog een stukje Nieuw-Guinea over toen Duitsland op het wereldtoneel verscheen. Ze stichtten er Kaiser Wilhelmsland.

Dubbele onafhankelijkheid

Papoea-Nieuw-Guinea is maar liefst twee keer onafhankelijk geworden van Australië. De eerste keer toen 10.000 jaar geleden de zeespiegel steeg en Nieuw-Guinea los kwam te liggen van Australië. De tweede keer in 1975, na bijna een eeuw kolonialisme.

No items found.

Tips 💡

UNESCO Lijst van Immateriaal Erfgoed, gevisualiseerd

👂

👀

📚

Leestip

De enorme woordenspin rijgt alle elementen en categorieën op de lijst aan elkaar.

Bekijken

Dancing with the birds

👂

👀

📚

Kijktip

Kun jij ook geen genoeg krijgen van paradijsvogels? Kijk deze docu en verwonder je.

Bekijken

De Grote Podcastlas en De Speld presenteren: de betrouwbaarste landengids aller landengidsen!

Van het enige varken in Afghanistan tot de spijbelpolitiek van Zweedse kinderen en alles daartussenin. Alle landen ter wereld, plus een paar extra, hebben een plekje weten te bemachtigen in dit boek. En natuurlijk krijgen alle vlaggen ter wereld een volledig objectieve recensie.

Laat je meevoeren op deze wereldreis boordevol wetenswaardigheden over de natuur, de wereldbevolking en meer van dat soort randzaken. Dit is zonder twijfel het beste boek om nooit te mogen gebruiken bij een eindexamen aardrijkskunde.

Een satirische blik van alle landen van de wereld
Het perfecte cadeau voor wereldreizigers

Ik wil dit

Vriend van de show 🎙

Je kunt De Grote Podcastlas steunen als vriend van de show. Voor slechts 2,50 euro per maand of 27,50 per jaar kun je ons steunen om onze podcast te blijven maken.

Ons groepje vrienden van de show is inmiddels groter dan het inwonertal van Vaticaanstad!

Ik wil jullie steunen!

Bekijk ook eens 👀

Ga direct door naar één van onze overige afleveringen

Noorwegen

Italië

Jemen

Ga naar alle afleveringen