#
122
Rusland
Met special guest:
Sinds Vadertje Staat niet meer zorgt voor Mother Russia, is het land verweesd. De babushka’s en gopniks zijn uitgeleverd aan graaiende oligarchen en corrupte apparatsjiks. Een bodemloze put aan bodemschatten financiert Ruslands hobby’s op het wereldtoneel: sabotage, ontregeling en dubieuze militaire avonturen. Als je zelf niet meer toekomt aan opbouwen, dan breek je je concurrenten maar af.
Het grootste land ter wereld als enfant terrible, als gevreesde pestkop, dat is niet hoe de scheppers van glasnost en perestrojka het bedoeld hadden. Rusland lijkt weer terug bij af, gezien de lange traditie van onvrijheid en repressie. Wat, lieve luisteraars, is er nog over van het Rusland van Tsjechov, Tolstoj en Tsjaikovski?
Paspoortje
Oppervlakte: Ruim 400 keer Nederland.
Ongeveer net zo groot als: Zuid-Amerika.
Aantal inwoners: 143 miljoen.
Hoofdstad: Moskou.
Andere steden: Sint Petersburg, Novosibirsk, Jekaterinenburg, Kazan, Nizjni Novgorod, Tsjeljabinsk
Valuta: Roebel.
Religie: Tweederde is Oosters-Orthodox christelijk.
Taal: Russisch.
Meest voorkomende achternamen: Ivanov(a), Kuznetsov(a), Smirnov(a), Petrov(a), Popov(a).
Vlag: Horizontale banen wit, blauw, rood.
No items found.
Kroegfeitjes 🍻
Zin in meer random kroegfeitjes? Check dan onze feitjesgenerator.
Landlocked in de winter?
Rusland, met afstand het grootste land ter wereld, heeft geen enkele fatsoenlijke diepzeehaven aan een oceaan.
Ik wil graven
Het superdiepe boorgat van Kola is het diepste gat dat de mensheid ooit gegraven heeft. 12,2 kilometer diep.
Niet zo Oeralmachtig
Ken je die Oeral, die machtige bergketen die de onmiskenbare grens is tussen Europa en Azië? De hoogste berg van de Oeral is nog geen 1.900 meter hoog.
Top of the food chain
Siberische tijgers jagen actief op bruine beren.
Baikalmeest
Het Baikalmeer, formaatje België, is het oudste én diepste meer ter wereld. Daarmee is het ook het grootste zoetwaterreservoir ter wereld. Bijna een kwart van al het wereldwijde zoetwater zit in dit meer.
Kalmukkië
Gelegen aan de Kaspische Zee, net ten noorden van de Kaukasus, ligt Kalmukkië. Het is het enige gebied van Europa waar het boeddhisme de dominante religie is. Tibetaans zelfs.
Clustering supreme
Een op de vijf Russen woont in Moskou of Sint-Petersburg. Tegelijkertijd telt Rusland 20.000 verlaten dorpjes, waar niemand meer woont. Nog eens 36.000 dorpjes tellen minder dan 10 inwoners.
Buitenaards groot
Rusland is groter dan dwergplaneet Pluto.
Militarny Disneylandskaya
Zo’n 50 kilometer ten westen van Moskou ligt Patriot Park: een soort militair pretpark voor schoolklassen. Hoogtepunt? Kinderen kunnen een miniatuurversie van de Reichstag bestormen, compleet met nagespeelde veldslagen. Het park ligt vol historische symboliek: het staat op de plek waar de Duitsers in 1941 werden gestopt, en de naastgelegen kathedraal werd ingewijd op de exacte datum dat nazi-Duitsland de Sovjet-Unie binnenviel. Alsof dat nog niet genoeg is, is de vloer van de kerk gemaakt van omgesmolten wapens van de Wehrmacht.
Gorbatsjov <3 kapitalistische CNN
In augustus 1991 werd Sovjetleider Michail Gorbatsjov op vakantie in zijn dacha op de Krim geïsoleerd door de KGB, die hem als te zwak beschouwde. In Moskou beklom Boris Jeltsin een tank en de Sovjet-Unie stortte enkele maanden later in. Gorbatsjov tekende het officiële einde van de USSR met een CNN-pen, omdat zijn eigen Sovjet-made pen niet werkte. Ultieme vernedering.
Barbarossa gone bad
Tijdens de Tweede Wereldoorlog vielen er aan Sovjetzijde naar schatting 27 miljoen doden, zowel burgers als militairen. Ter vergelijking: ongeveer 80% van alle gesneuvelde Duitse soldaten tijdens de oorlog viel aan het Oostfront. De Slag om Stalingrad alleen al kostte meer levens dan de totale verliezen van de VS en het VK samen.
Pupniks
Naast alle andere records, hadden de Sovjets ook de primeur voor de terugkeer van levende wezens uit de ruimte. De twee hondjes Belka en Strelka kwamen via Spoetnik 5 terug op aarde. Strelka kreeg puppy’s. Eén van deze puppy’s werd door Nikita Chroesjtsjov cadeau gedaan aan Caroline Kennedy, de dochter van de Amerikaanse president John F. Kennedy. Die noemde de puppy sindsdien pupniks.
Niet alleen Joeri
De Sovjets hadden ook de eerste satelliet in een baan om de aarde, de Spoetnik 1 in 1957. Het eerste levende wezen in de ruimte, hond Laika, de eerste vrouw in de ruimte, Valentina Tereshkova, de eerste ruimtewandeling, de eerste onbemande landing op de maan, het eerste ruimtestation en de eerste koppeling van ruimtevaartuigen.
Joeri's revenge
De Sovjets lieten de Amerikanen in de space race een poepie ruiken door op 12 april 1961 Joeri Gagarin als eerste mens in een baan om de aarde te sturen.
CCCP
De Sovjet-Unie werd in het Russisch afgekort als SSSR, maar in het cyrillisch geschreven als CCCP. Toevallig ook latijnse letters, maar dus niet de juiste.
Russen aan de rivièra
De Russische oligarchen geven hun geld vooral uit aan villa’s en superjachten in het buitenland. Als je die buitenlandse bezittingen mee zou tellen bij het berekenen van de GINI-coëfficiënt, dan zou Rusland het ongelijkste land ter wereld zijn. De communistische veren zijn aardig afgeschud.
Auto vol balistokoeken
Begin jaren '90, toen schoktherapie de roebel waardeloos maakte, was een munt van 1 roebel precies even groot, dik en zwaar als een munt van 5 Zwitserse Franc, die vele malen meer waard was. Er zijn verhalen van Russen die in die periode naar Zwitserland reisden, alle verkoopautomaten leegkochten en met die producten terugreisden naar huis.
Schok
Bij schoktherapie is een schok ingecalculeerd. Maar in Rusland was de klap echt gigantisch. Eind jaren ‘80 leefde slechts 2% van de bevolking onder de armoedegrens. 5 jaar later was dat 50%.
A long way from home
In de Russische burgeroorlog vochten veel verschillende groepen tegen elkaar. Eén van de opvallendste was een Tsjechoslowaaks leger. Die hadden in de Eerste Wereldoorlog aan Russische zijde gevochten, en waren na de capitulatie in Siberië beland. Tijdens de Russische revolutie en burgeroorlog probeerden zij uit alle macht een weg naar huis te vechten.
Ra ra rasputin
Grigori Rasputin werd op 30 december 1916 vermoord in Sint Petersburg. Jullie kennen hem misschien vanwege zijn penis van 30 centimeter, die op sterk water staat en te bezichtigen is. Maar jullie kennen hem ook van het beroemde liedje van Boney M. Een van de leden van Boney M., Bobby Farrell, overleed in 2010, toevallig ook in Sint Petersburg. Op welke datum? 30 december.
Imperium
In de tsarentijd groeide Rusland uit tot het enorme land dat het nu is. Tussen 1550 en 1700 groeide het land gemiddeld met 35.000 kilometer per jaar. Dat is elk jaar één Nederland erbij.
No items found.
Tips 💡
Icarus
Kijktip
In deze documentaire neemt een wielrenner doping om het effect te meten en te demonstreren. Maar het verhaal neemt halverwege een bizarre wending, wanneer hij in contact komt met een Russische wetenschapper. Samen ontmaskeren ze de grootschalige Russische dopingpraktijken rond de winterspelen in Sotsji.
Bekijken
Eenzaamheid, machtsstrijd en repressie in het Russische rijk van Poetin, Stalin en tsaar Nicolaas II
Luistertip
De heren van Betrouwbare Bronnen trekken treffende parallellen tussen verschillende fases van de 20e eeuwse Russische geschiedenis.
Bekijken
Poetins bizarre toespraak
Luistertip
In deze podcastaflevering van Betrouwbare Bronnen duiken Jaap Jansen en PG Kroeger in de speech waarin Poetin aan het begin van de oorlog de geschiedenis van Oekraïne herschrijft.
Bekijken
Het uitzonderlijke leven van zondebok Jegor Gaidar, vader van de shocktherapie
Leestip
Laura Starink duikt dieper in het leven van Jegor Gaidar dan wij dat konden doen tijdens de aflevering. Aanrader dus!
Bekijken
The Rather Pathetic Economy of Russia
Kijktip
Scherpe analyse van Economics Explained over de staat van de Russische economie
Bekijken
Vals Plat in de Oeral
Leestip
Een boek van Marc Hanneman, Sjoerd Keulen en Ronald Kroeze, op zoek naar de oostgrens van Europa.
Bekijken
Russki occupant
Kijktip
Angstaanjagende propagandavideo uit het Stalintijdperk, zeker in de wetenschap dat Rusland de laatste jaren nogal een houding heeft aangenomen op het wereldtoneel. https://youtu.be/XIviwK1MzJs?si=utqDP1l5p3QMnj66&t=155
Bekijken
Rusland’s vloek
Leestip
Artikel op geografie.nl, over Ruslands gevangenschap in eigen geografie.
Bekijken
Russia’s geography problem
Kijktip
Video van Wendover Productions, over het ontbreken van fatsoenlijke natuurlijke havens en grenzen.
Bekijken
De KGB
Luistertip
Een toegankelijke en pakkende aflevering van Alle Geschiedenis Ooit over de beruchte KGB, de geheime dienst die overal haar tentakels had. Van spionage tot politieke zuiveringen: een onmisbare geschiedenisles.
Bekijken
Bloodsport
Luistertip
BBC Radio 4 maakte in deze podcast een bloedstollende reconstructie van het Russische dopingschandaal en de systematische staatsfraude binnen de Olympische Spelen. Dit is spionage, sport en schandalen op het hoogste niveau.
Bekijken
Het Uur
Leestip
Pjotr Sauer (The Guardian) bespreekt hoe Poetin zijn macht verstevigt, hoe de Russische propaganda werkt en wat de oorlog in Oekraïne betekent voor het land. Een fascinerend inkijkje van een journalist met Russische roots.
Bekijken
Yeltsin, Economic Chaos and President Putin
Luistertip
In aflevering 161 van The Rest is History bespreken historici Tom Holland en Dominic Sandbrook de chaos in Rusland na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie, de rol van Boris Jeltsin en de opkomst van Vladimir Poetin. Een toegankelijke en scherpzinnige duik in de recente Russische geschiedenis.
Bekijken
Dr. Zhivago
Leestip
Een literaire klassieker van Boris Pasternak die de turbulente Russische geschiedenis van de vroege 20e eeuw invoelbaar maakt. Liefde, revolutie en tragedie in een episch verhaal dat verboden werd in de Sovjet-Unie.
Bekijken
Patriot
Leestip
Dé biografie over Aleksej Navalny, de man die Poetin durfde uit te dagen. Geeft een uniek inzicht in het moderne Russische verzet, corruptie en de strijd om democratie.
Bekijken
Alle Rafelranden van Europa
Leestip
Een fascinerende reis langs de grenzen van Europa van Ivo van de Wijdeven, waarbij Rusland telkens een schaduw werpt over de geopolitiek. Helpt om de Russische invloed en drijfveren beter te begrijpen.
Bekijken
Macht van het Verleden
Leestip
Een scherpe analyse van Ivo van de Wijdeven over hoe Rusland zijn geschiedenis inzet als politiek wapen. Van de tsaren tot Poetin: het verleden wordt voortdurend herschreven om het heden te rechtvaardigen.
Bekijken
De Grote Podcastlas en De Speld presenteren: de betrouwbaarste landengids aller landengidsen!
- Een satirische blik van alle landen van de wereld
- Het perfecte cadeau voor wereldreizigers
Vriend van de show 🎙
Je kunt De Grote Podcastlas steunen als vriend van de show. Voor slechts 2,50 euro per maand of 27,50 per jaar kun je ons steunen om onze podcast te blijven maken.
Ons groepje vrienden van de show is inmiddels groter dan het inwonertal van Vaticaanstad!
Ons groepje vrienden van de show is inmiddels groter dan het inwonertal van Vaticaanstad!
Bekijk ook eens 👀
Ga direct door naar één van onze overige afleveringen
